Virus SARS-CoV-2 và những bí ẩn cần sớm được giải mã

Giải mã gene hàng nghìn người mắc COVID-19

Các nhà khoa học tại Vương quốc Anh đang chuẩn bị tham gia vào một dự án lớn nhằm nghiên cứu và giải mã những bí ẩn của virus SARS-CoV-2.

Virus SARS CoV 2 ẩn chứa nhiều bí ẩn khiến các nhà khoa học đang phải đau đầu tìm lời giải - Ảnh minh họa

Một trong những băn khoăn lớn của các nhà khoa học Anh là vì sao virus SARS-CoV-2 lại khiến một số người tử vong nhưng lại không gây ra bất cứ một triệu chứng nào cho một số người khác - theo Reuters, các nhà khoa học sẽ phải giải mã gene của hàng nghìn người mắc COVID-19 nặng rồi so sánh với bộ gene của những người bị bệnh nhẹ hoặc không có triệu chứng.

“Việc so sánh các bộ gene sẽ rất khó khăn bởi có đến 4-5 triệu khác biệt giữa bộ gene của 2 người. Để so sánh, các nhà khoa học cần lấy mẫu lớn”, Kenneth Baillie, người đứng đầu nghiên cứu này thừa nhận.

Theo ông Baillie, các nhà khoa học cần sự hợp tác và vào cuộc của các đơn vị chăm sóc đặc biệt trên khắp Vương quốc Anh, Công ty Genomics England và Tổ chức GenOMICC - một cộng đồng bác sĩ và nhà khoa học toàn cầu nghiên cứu các bệnh hiểm nghèo để hoàn thành nghiên cứu nói trên.

Ông Mark Caulfield, nhà khoa học tại Công ty Genomics England, cho biết: “Bằng cách đọc toàn bộ bộ gene, chúng tôi có thể xác định biến thể ảnh hưởng đến cách cơ thể phản ứng với COVID-19 và khám phá ra liệu pháp mới để giảm thiểu các tác hại, cứu sống và thậm chí là ngăn chặn các ổ dịch trong tương lai”.

Nhiều triệu chứng bệnh lạ nghi do COVID-19 gây ra

Danh sách các triệu chứng của dịch bệnh COVID-19 ngày càng được nối dài: Từ những triệu chứng ban đầu giống bệnh cúm thông thường như ớn lạnh, đau đầu và sốt, đến nay, các triệu chứng của COVID-19 đã mở rộng với hàng loạt tác động tới hầu hết các bộ phận trong cơ thể, từ não bộ cho tới thận…

Theo Viện Y học ứng dụng Việt Nam, bệnh Kawasaki thường xảy ra ở trẻ em dưới 5 tuổi. Bệnh xuất hiện trên toàn thế giới nhưng các chủng tộc người châu Á có tần suất mắc bệnh cao hơn. Tại Mỹ ghi nhận khoảng 3.000 trường hợp/năm, con số đó ở Nhật Bản là 4.500 và ở Việt Nam cũng đã ghi nhận nhiều trường hợp mắc căn bệnh này.

Theo đó, COVID-19 có thể khiến hệ miễn dịch của cơ thể bị quá tải, dẫn tới hội chứng giải phóng ra một lượng lớn cytokine - hay còn gọi là bão cytokine - trong chính mầm bệnh cũng như trên cơ thể vật chủ, một dạng tác dụng phụ của hệ miễn dịch.

Giảng viên cao cấp khoa virus học của Đại học Kent Jeremy Rossman lý giải, hầu hết virus đều gây bệnh theo 2 cách: Virus có phá hủy các mô mà chúng xâm nhập và sao chép tại đó hoặc là gây những những tổn hại theo kiểu kích thích tác dụng phụ của hệ miễn dịch khi cơ thể phản ứng để chiến đấu với bệnh tật.

Trước đó trong tháng 4/2020, cơ quan y tế Anh đã đưa ra cảnh báo đầu tiên về tình trạng gia tăng bệnh nhi mắc Covid-19 với các triệu chứng như bệnh Kawasaki và hội chứng sốc nhiễm độc. Tiếp đến là Pháp, Italia, Tây Ban Nha cũng ghi nhận một số trường hợp bệnh nhi có các triệu chứng với bệnh tương tự.

Mặc dù chưa có bằng chứng chính thức, song các nhà khoa học tin rằng có mối liên hệ giữa Covid-19 với các triệu chứng như rối loạn phản ứng viêm hiếm gặp tương tự như hội chứng bão cytokine, các thành mạch bị tấn công và dẫn tới suy nội tạng.

Các bác sĩ đang nghiên cứu những biến chứng giống bệnh Kawasaki ở một số bệnh nhi. Ảnh: Metro

Thống đốc bang New York, ông Andrew Cuomo ngày 8/5 đã xác nhận 3 ca tử vong là trẻ em liên quan tới Covid-19. Bệnh nhân tử vong sau khi xuất hiện các triệu chứng tương tự sốc nhiễm độc và bệnh Kawasaki, liên quan tới tình trạng sốt, phát ban ở trẻ em.

Trước tình trạng này, giới chức y tế New York đã phải lật lại hồ sơ bệnh án của 73 trường hợp trẻ em mắc Covid-19 và cũng xuất hiện các triệu chứng lạ tương tự, bao gồm hiện tượng tổn thương mạch máu dẫn đến các vấn đề về tim.

Tuy nhiên đến nay, các nhà khoa học vẫn chưa xác định được các triệu chứng trên có liên quan tới Covid-19 hay không, vì không phải tất cả bệnh nhi dương tính với virus corona chủng mới đều có triệu chứng như vậy.

Để đẩy nhanh việc giải mã các bí ẩn này, ngày 9/5, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) đã lần đầu tiên cấp phép ủy quyền sử dụng khẩn cấp (EUA) cho công ty Quidel Corp (Mỹ) để sử dụng xét nghiệm nhanh kháng nguyên Sofia 2 SARS FIA do bệnh Covid-19 gây ra.

Xét nghiệm này được các nhân viên phòng thí nghiệm lâm sàng và nhân viên tại các cơ sở chăm sóc y tế thực hiện và chỉ được phép sử dụng trong phạm vi của EUA. Tuy nhiên theo FDA, xét nghiệm này không phân biệt được hai loại virus mà chỉ giúp phát hiện ra virus SARS-CoV và virus SARS-CoV-2.

Trong một diễn biến khác, các nhà nghiên cứu thuộc Khoa Tiết niệu, Trường đại học Y Nam Kinh, Trung Quốc đã công bố báo cáo trên Nature Review, trong đó mô tả những biến chứng tiết niệu và tổn thương thận cấp tính của những bệnh nhân COVID-19. Đáng chú ý là những bệnh nhân nam có thay đổi đáng kể về hormone sinh dục.

Nhiều nghiên cứu được công bố gần đây trên thế giới cũng chỉ ra rằng, triệu chứng hiếm gặp ở các bệnh nhân cúm thông thường cũng xuất hiện ở những ca bệnh COVID-19, trong đó có rối loạn đông máu. Kéo theo sau đó là các vấn đề về tim, gan, phổi và tổn thương não.

Vũ Hải (tổng hợp)