Tấn công tế bào gốc mục tiêu có thể làm cho quá trình cấy ghép an toàn hơn

Các nhà khoa học đang thử nghiệm các cách để chọn lọc các tế bào tạo máu của cơ thể để tiêu diệt chúng. Các nghiên cứu ban đầu ở động vật và người cho thấy phương pháp này có thể giúp cho việc cấy ghép tế bào gốc máu - một qui trình hiệu quả nhưng nguy hiểm được sử dụng chủ yếu để điều trị ung thư máu - an toàn hơn, do đó mở rộng thêm công dụng của nó. Các nghiên cứu chỉ ra rằng cấy ghép như vậy cũng có thể điều trị một số rối loạn tự miễn và các bệnh di truyền.

Công trình nghiên cứu này sẽ được trình bày vào tuần tới tại cuộc họp thường niên của Hiệp hội huyết học Hoa Kỳ tại Orlando, Florida. Công trình sẽ khai thác về các protein được tạo ra bởi các loại tế bào gốc máu khác nhau, đó là các tế bào trong tủy xương tạo ra các thành phần tế bào máu khác nhau.

Phương pháp cấy ghép tế bào gốc máu bằng cách thay thế các tế bào tạo máu bất thường - có thể gây ra ung thư máu cũng như các bệnh di truyền và tự miễn dịch - bằng các tế bào khỏe mạnh được lấy từ người hiến tặng hoặc từ chính bệnh nhân. Ý tưởng đằng sau các phương pháp nhắm mục tiêu mới là loại bỏ các tế bào gốc đặc hiệu để nhường chỗ cho các tế bào được cấy ghép, tránh được các tác dụng phụ của các phương pháp điều trị hiện tại như tiêu diệt toàn bộ các tế bào tủy xương mà không có phân biệt, chọn lọc.

Các bác sĩ hiện tại chỉ dựa vào bức xạ toàn thân hoặc điều trị bằng các loại thuốc hóa trị độc hại, gây tổn hại DNA để tiêu diệt các tế bào gốc máu hiện có và dọn đường cho các tế bào được cấy ghép để tái tạo tủy. Các phương pháp này không chỉ tiêu diệt các tế bào gốc máu, mà còn cả các tế bào khác trong tủy. Điều này có thể gây vô sinh, nguy cơ ung thư xảy ra sau này trong cuộc sống và làm tổn hại nghiêm trọng hệ thống miễn dịch, đòi hỏi thời gian nằm viện dài.

“Nó nên bị cấm dùng cho bệnh nhân”, David Scadden, một nhà sinh vật học tế bào gốc tại Đại học Harvard ở Cambridge, Massachusetts cho biết. “ Công nghệ này sẽ không được áp dụng trừ khi chúng ta thực sự thay đổi toàn bộ cách nhìn nhận vấn đề.”

Khách sạn tế bào gốc

Một cách hiểu về cấy ghép tế bào gốc là tưởng tượng tủy xương như là một khách sạn mà chủ sở hữu muốn đuổi một số khách, Jens-Peter Volkmer, phó chủ tịch nghiên cứu tại Forty Seven, một công ty công nghệ sinh học ở Menlo Park, California cho biết. Các phương pháp điều trị hiện tại đã thổi bay toàn bộ khách sạn, ông nói: “Sau đó tất cả mọi người đều chết, bao gồm tất cả các thành phần quan trọng mà bạn cần để bảo vệ bệnh nhân khỏi bị nhiễm trùng.”

Volkmer nói.:"Các phương pháp trị liệu mới nhất cho phép chủ sở hữu nói những vị khách cụ thể nào phải rời đi - bằng cách nhắm mục tiêu các dòng tế bào trong tủy xương, thay vì giết chết tất cả".

Tại cuộc họp về huyết học, Forty Seven sẽ trình bày kết quả của các nghiên cứu thử nghiệm sự kết hợp của hai kháng thể ở khỉ. Một kháng thể ngăn chặn hoạt động của một phân tử gọi là c-Kit, được tìm thấy trên các tế bào gốc máu; kháng thể còn lại ức chế một loại protein có tên CD47, được tìm thấy trên một số tế bào miễn dịch. Ức chế CD47 cho phép những tế bào miễn dịch đó truy tìm và tiêu diệt các tế bào gốc máu có phân tử c-Kid do đó tăng cường hiệu quả của nó. Trong các thử nghiệm, sự kết hợp hai kháng thể làm giảm số lượng tế bào gốc máu trong tủy xương. Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu vẫn chưa chứng minh được việc điều trị sẽ loại bỏ đủ các tế bào cũ để cho phép các tế bào mới được cấy ghép phát triển.

Tế bào gốc máu (xanh) đang được loại bỏ từ tủy xương (tím) trước khi cấy ghép tế bào gốc mới. Nguồn: Dennis Kunkel Microscopy/SPL

Một công ty khác, Magenta Therapeutics ở Cambridge, Massachusetts, đã hợp tác với các nhà nghiên cứu tại Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ để thử nghiệm một loại kháng thể khác, gắn vào c-Kit và sau đó giải phóng độc tố để tiêu diệt tế bào gốc tạo ra protein c-Kit. Dữ liệu từ các nghiên cứu trên chuột và khỉ cho thấy phương pháp này có thể tiêu diệt đủ tế bào gốc trong tủy xương để các tế bào được cấy ghép phát triển - mà không phá hủy các tế bào khác như tế bào miễn dịch.

Ngoài ra, một nhóm nghiên cứu dẫn dắt bởi bác sĩ cấy ghép Judith Shizuru của Đại học Stanford ở California đã thử nghiệm một phương pháp tương tự ở trẻ sơ sinh mắc chứng rối loạn di truyền làm tê liệt hệ thống miễn dịch. Shizuru đã hợp tác với Forty Seven và Amgen of Thousand Oaks, California, để nghiên cứu một kháng thể thứ ba nhắm vào c-Kit. Nhóm của cô đã phát hiện ra rằng các tế bào gốc được cấy ghép, trong trường hợp này từ người hiến tặng không mắc bệnh, đã được ghép thành công trong tủy xương của bốn trong số sáu đứa trẻ.

Mở rộng thị trường

Massachusetts cho biết: "Cấy ghép tế bào máu đang rất phát triển do thị trường cho phương pháp này ngày càng mở rộng, Mani Foroohar, nhà phân tích tại ngân hàng đầu tư SVB Leerink ở Boston".

Một số liệu pháp gen, chẳng hạn như sử dụng một phiên bản kỹ thuật của một liệu pháp gần đây được các nhà quản lý châu Âu phê duyệt để điều trị một rối loạn miễn dịch di truyền nghiêm trọng gọi là ADA-SCID. Họ loại bỏ các tế bào gốc máu của bệnh nhân, biến đổi gen để chúng không còn bị rối loạn trước khi truyền chúng trở lại cơ thể. Magenta và Forty Seven đã hợp tác riêng với các nhà nghiên cứu phát triển các liệu pháp gen để điều trị các rối loạn về máu như beta-thalassemia và bệnh hồng cầu hình liềm.

Rất nhiều dữ liệu chỉ ra rằng một số người mắc bệnh tiểu đường loại 1, xơ cứng hệ thống và các rối loạn hệ thống miễn dịch khác có thể được thuyên giảm lâu dài nếu các tế bào miễn dịch trưởng thành trong tủy xương của họ được loại bỏ và thay thế bằng cách truyền tế bào gốc máu của chính họ. Keith Sullivan, một bác sĩ cấy ghép tế bào gốc tại Đại học Duke ở Durham, Bắc Carolina, cho biết: Quy trình này được cho là thiết lập lại hệ thống miễn dịch bằng cách loại bỏ các tế bào đang tấn công mô của cơ thể.

Sullivan tiết lộ dữ liệu ban đầu từ Shizuru và những người khác rất hấp dẫn, và ông đã bắt đầu thảo luận để hợp tác với các nhà nghiên cứu trong lĩnh vực này. Ông nói rằng: “Hướng nghiên cứu đang được tiến hành, câu hỏi đặt ra là, làm thế nào để đi đúng hướng?”

Nguồn: Mekopha

https://www.mekostem.com/vn/tin-tuc/Tan-cong-te-bao-goc-muc-tieu-co-the-lam-cho-qua-trinh-cay-ghep-an-toan-hon.html