Thuốc nhỏ mắt mới có thể phòng ngừa nguyên nhân phổ biến gây mù lòa.

Các nhà nghiên cứu tại Trung tâm y tế Irving thuộc trường Đại học Y Vagelos, Columbia đã phát triển loại thuốc nhỏ mắt có thể phòng ngừa nguy cơ mất thị lực sau khi tắc tĩnh mạch võng mạc, một nguyên nhân chính gây mù lòa cho hàng triệu người trưởng thành trên toàn thế giới.

Một nghiên cứu trên chuột cho thấy liệu pháp thử nghiệm - nhằm vào nguyên nhân phổ biến gây thoái hóa thần kinh và rò rỉ mạch máu ở mắt có thể có tác dụng điều trị rộng hơn so với các loại thuốc hiện có.

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature Communications.

Tắc tĩnh mạch võng mạc là gì?

Tắc tĩnh mạch võng mạc xảy ra khi một tĩnh mạch chính đưa máu vào tĩnh mạch trung tâm võng mạc bị tắc nghẽn, thường là do cục máu đông. Kết quả là, máu và các chất lỏng khác rò rỉ vào võng mạc, gây tổn hại các tế bào thần kinh nhận cảm ánh sáng chuyên biệt gọi là tế bào cảm quang.

Điều trị tiêu chuẩn cho tình trạng này hiện đang phụ thuộc vào các loại thuốc làm giảm rò rỉ chất lỏng từ các mạch máu và sự phát triển của mạch máu bất thường. Nhưng có rất nhiều hạn chế. Các liệu pháp này đòi hỏi phải tiêm lặp lại trực tiếp vào mắt, đối với các bệnh nhân dũng cảm để đối diện với viễn cảnh khó khăn này, cuối cùng trong hầu hết các trường hợp, việc điều trị không thể phòng ngừa nguy cơ mất thị lực.

Phương pháp điều trị mới nhắm vào một loại enzyme có tên caspase-9, Carol M. Troy, MD, Tiến sĩ, giáo sư bệnh học & sinh học tế bào và thần kinh học tại Viện nghiên cứu về bệnh Alzheimer và não lão hóa tại trường Đại học Y Vagelos, Columbia, người dẫn đầu các nghiên cứu nói: “Trong điều kiện bình thường, caspase-9 được cho là chủ yếu liên quan đến cái chết tế bào được lập trình, một cơ chế được kiểm soát chặt chẽ để loại bỏ tự nhiên các tế bào bị hư hoại hoặc dư thừa”.

Tuy nhiên, trong các nghiên cứu trên chuột, phòng thí nghiệm Troy đã phát hiện khi các mạch máu bị tổn thương do tắc tĩnh mạch võng mạc, caspase-9 sẽ bị kích hoạt không kiểm soát được, các quá trình kích hoạt này có thể làm hỏng võng mạc.

Thuốc nhỏ mắt Ngăn ngừa tổn thương võng mạc

Phòng thí nghiệm Troy phát hiện ra chất ức chế caspase-9 có tính chọn lọc cao, được phân bổ dưới dạng thuốc nhỏ mắt đã cải thiện một loạt các biện pháp lâm sàng về chức năng võng mạc trong mô hình chuột cho tình trạng này. Quan trọng nhất là điều trị giảm sưng, cải thiện lưu lượng máu và giảm tổn thương thần kinh ở võng mạc.

"Chúng tôi tin những loại thuốc nhỏ mắt này có thể mang lại một số lợi thế so với các liệu pháp điều trị hiện có", ông Troy nói. "Bệnh nhân có thể tự dùng thuốc và sẽ không phải tiêm một loạt thuốc. Ngoài ra, thuốc nhỏ mắt của chúng tôi nhắm vào mục đích khác của chấn thương võng mạc và do đó có thể giúp những bệnh nhân không đáp ứng với liệu pháp hiện tại".

Bước tiếp theo

Các nhà nghiên cứu chuẩn bị thử nghiệm thuốc nhỏ mắt ở những người bị tắc tĩnh mạch võng mạc trong thử nghiệm lâm sàng giai đoạn I.

Tiếp tục không dừng bước, phòng thí nghiệm Troy cũng sẽ nghiên cứu xem liệu có thể sử dụng thuốc ức chế caspase-9 để điều trị các tổn thương mạch máu khác do hoạt động quá mức của enzyme hay không, kể cả phù hoàng điểm do tiểu đường (một nguyên nhân phổ biến khác gây mù lòa) và đột quỵ.

Tác giả đầu tiên của chương trình nghiên cứu, Maria Avrutsky, nhà khoa học nghiên cứu sau tiến sĩ về bệnh học & sinh học tế bào tại trường Đại học Vagelos, Columbia cho biết: ”Rối loạn chức năng mạch máu là nguyên nhân của nhiều chứng rối loạn thần kinh và võng mạc mãn tính, bởi vì nhu cầu năng lượng cao trong não và mắt khiến các mô này đặc biệt dễ bị gián đoạn trong việc cung cấp máu".

Tài liệu tham khảo

Maria I. Avrutsky, Crystal Colón Ortiz, Kendra V. Johnson, Anna M. Potenski, Claire W. Chen, Jacqueline M. Lawson, Alexandra J. White, Stephanie K. Yuen, Fatima N. Morales, Elisa Canepa, Scott Snipas, Guy S. Salvesen, Ying Y. Jean, Carol M. Troy. Endothelial activation of caspase-9 promotes neurovascular injury in retinal vein occlusion. Nature Communications, 2020; 11 (1) DOI: 10.1038/s41467-020-16902-5

Trương Tố Quyên dịch

Nguồn: ScienceDaily

Ảnh bìa: Internet