Hợp chất mới thúc đẩy chữa lành myelin trong các rối loạn hệ thần kinh

Trong một nghiên cứu mới được công bố trên Tạp chí Glia, các nhà khoa học đã mô tả thử nghiệm thành công hợp chất trên chuột. Các nhà nghiên cứu tại Đại học Khoa học & Sức khỏe Oregon đã bắt đầu áp dụng hợp chất trên quần thể khỉ Macca tại Trung tâm Nghiên cứu Linh trưởng Quốc gia Oregon tại OHSU.

TS Larry Sherman, cho biết: Trong thời gian nghiên cứu, khoảng 1 năm nữa, sẽ có kết quả, để biết đây có phải là loại thuốc chính xác được dùng trên thử nghiệm lâm sàng ở người. Nếu không, từ nghiên cứu trên chuột thì phương pháp này có thể hoạt động. Câu hỏi đặt ra là loại thuốc mới có thể thích nghi với bộ não của con người không.

Trong nghiên cứu đó, các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng một phân tử gọi là axit hyaluronic, hay HA, tích tụ trong não của bệnh nhân mắc bệnh đa xơ cứng. Hơn nữa, các nhà khoa học đã liên kết sự tích lũy HA này với sự thất bại của tế bào gọi là oligodendrocytes để trưởng thành. Oligodendrocytes tạo myelin.

Ngược lại, Myelin tạo thành lớp vỏ bảo vệ bao phủ sợi trục của mỗi tế bào thần kinh, phần giống như sợi của tế bào truyền tín hiệu điện giữa các tế bào. Tổn thương myelin có liên quan đến bệnh đa xơ cứng, đột quỵ, chấn thương não và một số dạng sa sút trí tuệ như bệnh Alzheimer. Ngoài ra, sự chậm trễ trong quá trình myel hóa có thể ảnh hưởng đến trẻ sơ sinh sớm, dẫn đến tổn thương não hoặc bại não.

Các nghiên cứu sau đó do phòng thí nghiệm do TS Sherman dẫn đầu cho thấy HA bị vỡ thành các mảnh nhỏ trong những tổn thương đa xơ cứng do các enzyme gọi là hyaluronidase. Đồng tác giả nghiên cứu Stephen Back - Giáo sư nhi khoa tại Trường Y OHSU, phát hiện ra rằng các mảnh HA được tạo ra bởi hyaluronidase gửi tín hiệu đến các oligodendrocytes chưa trưởng thành không bật gen myelin của chúng. Điều đó khiến các nhà nghiên cứu khám phá làm thế nào họ có thể ngăn chặn hoạt động của hyaluronidase và thúc đẩy tái tổ hợp.

Trong thập kỷ qua, nhóm nghiên cứu quốc tế do OHSU dẫn đầu đã nghiên cứu phát triển hợp chất trung hòa hyaluronidase trong não của bệnh nhân mắc bệnh đa xơ cứng và các bệnh thoái hóa thần kinh khác, từ đó tái tạo khả năng của tế bào tiền thân phát triển thành tế bào oligodendrocytes. Nghiên cứu này mô tả một loại flavonoid được thay đổi, nhóm hóa chất được tìm thấy trong trái cây và rau quả.

Tác giả nghiên cứu Weiping Su dành nhiều năm nghiên cứu chuyên sâu để thực hiện khám phá, cho biết: Hợp chất, được gọi là S3, đảo ngược tác dụng của HA trong việc kìm hãm sự phát triển của oligodendrocytes và thúc đẩy sự tái tổ hợp chức năng ở chuột. Giai đoạn tiếp theo của nghiên cứu bao gồm thử nghiệm và có khả năng tinh chế, hợp chất ở khỉ mang phiên bản tự nhiên của bệnh đa xơ được gọi là viêm não mô cầu Nhật Bản. Tình trạng, gây ra các triệu chứng lâm sàng tương tự như bệnh đa xơ cứng ở người, là bệnh duy nhất xảy ra giống như bệnh đa xơ cứng ở loài linh trưởng không phải người trên thế giới.

Nasati

Nguồn: Báo Khoa học và Công nghệ Việt Nam