Hoàn thiện phần lớn tồn đọng trong tiêu chuẩn về phụ gia thực phẩm

Mới đây, Ủy ban Phụ gia thực phẩm Codex (CCFA) cùng một số cơ quan quản lý an toàn thực phẩm đã tìm thấy sự đồng thuận về những vấn đề cần phải thay đổi còn tồn đọng trong những hội nghị trước đây. Sự đồng thuận bao gồm (i) các điều khoản được xem xét kể từ năm 2011 và các điều khoản khác trong Tiêu chuẩn Codex về phụ gia thực phẩm (GSFA); (ii) tương lai của 2 hợp chất nitrit và nitrat; (iii) những lưu ý để nâng cao các giải pháp về chất tạo ngọt bằng cách bắt đầu loại bỏ các tham chiếu hiện có; (iv) làm rõ nguồn gốc của phụ gia thực phẩm; (v) liên kết thêm các quy định phụ gia thực phẩm giữa GFSA và danh sách về tiêu chuẩn hàng hóa; (vi) thay đổi Hệ thống đánh số quốc tế (INS); (vii) Thông số kỹ thuật của Ủy ban chuyên gia FAO/WHO về phụ gia thực phẩm (JECFA) được Codex phê duyệt; hoặc danh sách ưu tiên của JECFA.

CCFA đã thành công lần đầu tiên kể từ năm 2011 khi thống nhất tất cả các quy định đang chờ xử lý cho màu sắc (bao gồm cả màu tự nhiên như curcumin, chiết xuất annatto, chiết xuất paprika) trong năm loại thực phẩm (như kẹo cứng, kẹo mềm, kẹo dẻo và marzipans, toppings trám và kẹo cao su).

Sự đồng thuận này đã chứng minh rằng, có một mối liên hệ không thể xác định giữa Ghi chú 161 và màu sắc. Liên kết này chỉ là một mối tương quan giữa nguồn gốc của Ghi chú 161 và việc sử dụng nó khi một số quy định màu sắc được thảo luận từ năm 2005 đến năm 2011. Tinh thần xây dựng về màu sắc này đang mở đường cho sự tiến bộ về các quy định màu tương tự trong các loại thực phẩm khác (ví dụ như thực phẩm bổ sung, đồ uống không cồn, sô cô la và các sản phẩm ca cao).

Ủy ban Codex cũng quyết định chỉ định cho một nhóm làm việc riêng về các quy định màu đã được thông qua trong năm loại thực phẩm được xem xét. Ghi chú 161 đã được phân bổ để làm rõ hơn các quy định này. Mục ghi chú này sẽ đóng vai trò thử nghiệm để xem liệu nó có thể đạt được sự đồng thuận hay không bằng cách sửa đổi mức được phê duyệt hiện tại trong GSFA hoặc bất kỳ phương tiện nào khác thông qua các ghi chú thay thế. Nó chủ yếu liên quan đến các quy định được áp dụng cho Iron Oxide (INS 172 (i), (ii) và (iii)), Sunset Yellow FCF (INS 110), hoặc Ponceau 4R (INS 124), trong số năm loại thực phẩm được đánh giá trong năm nay.

Việc thiếu sự chấp thuận các quy định màu sắc trong GSFA sẽ gây khó khăn không chỉ trong việc phát triển các sản phẩm bánh kẹo mà còn các loại thực phẩm khác. Các quốc gia đã áp dụng GSFA bằng cách tham chiếu chéo hoặc sắp xếp các quy định hoặc tiêu chuẩn quốc gia của họ về GSFA dựa trên phiên bản hiện hành có hiệu lực. Vì vậy, ít nhất là đối với năm loại bánh kẹo trên, vấn đề sẽ được giải quyết sau khi phê duyệt các điều khoản nâng cao của CCFA và GSFA được xuất bản lại trong phiên bản 2019. Tuy nhiên, các cơ quan kiểm soát nhập khẩu ở cấp quốc gia có thể dự đoán và nếu khả thi về mặt pháp lý, sẽ linh hoạt hơn trong quy tắc và hướng dẫn kiểm soát đối với các sản phẩm có chứa các màu này.

Nitrates và Nitrites

CCFA đã xem xét kết quả và đánh giá cao chất lượng của báo cáo về các ý kiến ​​khác nhau trong biện pháp quản lý rủi ro về cách nitrat và nitrit nên được quy định như thế nào khi thêm vào một số chất bảo quản. Rất nhiều thách thức khoa học vẫn chưa được giải quyết để đánh giá rủi ro nguồn nitrat và nitrit trong chế độ ăn uống, bao gồm cả nước uống. Do đó, cuộc thảo luận đã chia thành hai phần, một là về nhu cầu cần thêm lời khuyên khoa học từ JECFA và làm thế nào để lời khuyên này có thể được thực hiện tốt hơn, và phần còn lại về cách quản lý rủi ro được phản ánh trong GSFA.

Về đánh giá rủi ro, CCFA đã đồng ý giao nhiệm vụ cho Ban thư ký Codex và Ban thư ký JECFA ban hành một thông tư yêu cầu các quốc gia gửi thêm thông tin chung về (i) dữ liệu về sự xuất hiện và đánh giá phơi nhiễm chế độ ăn uống đối với nitrat và nitrit và (ii) khảo sát mức độ xuất hiện tự nhiên, mức độ xảy ra từ việc sử dụng làm phụ gia thực phẩm.

Về quản lý rủi ro, một nhóm làm việc được thành lập trên GSFA và được giao nhiệm vụ lưu hành các điều khoản dự thảo về nitrit và nitrat cho tất cả các thành viên Codex. Từ đó, nhập thêm thông tin nhận được về đánh giá rủi ro, thiết lập cả hai mức độ ăn vào (tức là mức độ được thêm vào thực phẩm làm chất bảo quản) và mức dư lượng nitrat và nitrit trong thực phẩm để đưa vào điều khoản dự thảo.

Điều kiện sử dụng phụ gia thực phẩm

Chủ đề của Ghi chú 161 trong Tiêu chuẩn đề cập đến luật pháp quốc gia và các tiêu chí sử dụng phụ gia thực phẩm và là một trong những chủ đề gây tranh cãi nhất mà CCFA đưa ra để cố gắng giải quyết trong 15 năm qua. Năm ngoái, khi CCFA quyết định mở lại các cuộc thảo luận quốc tế về các ghi chú từng dừng lại vào năm 2015, chỉ một số ít người đặt niềm tin vào khả năng CCFA thông qua bất kỳ sự đồng thuận nào.

Nhóm làm việc nhỏ về Ghi chú 161 đã hoạt động từ năm ngoái dưới sự đồng chủ trì của Hoa Kỳ và EU đã tiến hành đàm phán trong một số giai đoạn. Thông tư đầu tiên nhằm thử nghiệm một từ ngữ thay thế cho Ghi chú 161 sẽ mô tả nhiều tình huống về cách các quốc gia điều chỉnh việc sử dụng phụ gia thực phẩm để thay thế đường và mang lại hương vị ngọt cho các loại thực phẩm. Các vấn đề gây tranh cãi chính là việc sử dụng các chất làm ngọt, trong toàn bộ danh mục của các sản phẩm thực phẩm và việc giảm đáng kể năng lượng trong thực phẩm không có đường. Ngoài ra, còn có một câu hỏi đang chờ xử lý về các trường hợp mà một chất có thể được sử dụng cho các mục đích công nghệ như chất tăng cường hương vị, tức là tác động lên hương vị.

EU giải thích các quan điểm khác nhau dẫn đến đề xuất thông tư thứ hai trong việc thiết lập các điều khoản cụ thể khi phụ gia thực phẩm được sử dụng làm chất tăng hương vị và cũng làm rõ rằng, trong trường hợp đó, các điều kiện giảm năng lượng đáng kể hoặc không thêm đường sẽ không áp dụng. Thông tư thứ hai cung cấp các tùy chọn để giải quyết các khía cạnh này. Có nhiều quan điểm khác nhau về mức độ các ghi chú được sửa đổi để giải quyết vấn đề trên. Do thời gian hạn chế, nhóm làm việc này không thể đưa ra được đề xuất về thông tư thứ ba.

Đồng chủ tịch EU giải thích, những khuyến nghị được đề xuất trong thời gian qua là kết quả của hai thông tư và các ý kiến ​​gửi đến. Họ phản ánh thêm rằng, các Ghi chú thay thế trong các điều khoản chất ngọt được phát triển dựa trên tinh thần hợp tác và đưa ra những giải pháp hữu hiệu.

Hoàng Nam