Phát hiện gần 500 gen dường như ảnh hưởng trực tiếp đến thực phẩm chúng ta ăn

Ảnh: Unsplash/CC0 Public Domain

Một trong những nghiên cứu quy mô lớn đầu tiên về gen liên quan đến chế độ ăn uống vừa được công bố, các nhà khoa học đã phát hiện ra gần 500 gen dường như ảnh hưởng trực tiếp đến thực phẩm chúng ta ăn. Những phát hiện này thể hiện một bước quan trọng trong việc sử dụng di truyền của một người để phát triển chiến lược dinh dưỡng chính xác giúp cải thiện sức khỏe hoặc ngăn ngừa bệnh tật.

Trưởng nhóm nghiên cứu-Tiến sĩ Joanne Cole thuộc Đại học Colorado cho biết: “Một số gen chúng tôi đã xác định có liên quan đến các con đường cảm giác; bao gồm cả những gen liên quan đến vị; mùi; kết cấu và cũng có thể làm tăng phản ứng khen thưởng trong não. Bởi vì một số gen này có thể có lộ trình rõ ràng ảnh hưởng đến việc ai đó có thích thức ăn hay không, nên chúng có khả năng được sử dụng để tạo mạng lưới di truyền cảm giác nhằm điều chỉnh các khuyến nghị về chế độ ăn uống của một người dựa trên thực phẩm họ thích ăn”.

Nhóm nghiên cứu đã sử dụng Ngân hàng sinh học Vương quốc Anh, chứa dữ liệu từ 500.000 người, để thực hiện nghiên cứu liên kết toàn hiện tượng (PheWAS) nhằm xác định các gen liên quan chặt chẽ hơn với chế độ ăn uống hơn là với bất kỳ yếu tố sức khỏe hoặc lối sống nào. Các nghiên cứu PheWAS được sử dụng để tìm mối liên hệ giữa các biến thể gen quan tâm với một loạt đặc điểm và hành vi của con người, bao gồm cả chế độ ăn uống.

Tiến sĩ Joanne Cole Cole cho biết: “Các loại thực phẩm chúng ta chọn ăn phần lớn bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố môi trường như văn hóa; tình trạng kinh tế xã hội; khả năng tiếp cận thực phẩm. Bởi vì di truyền đóng vai trò nhỏ hơn nhiều trong việc ảnh hưởng đến chế độ ăn uống so với tất cả các yếu tố môi trường, chúng tôi cần nghiên cứu hàng trăm nghìn cá nhân để phát hiện ảnh hưởng di truyền giữa những yếu tố môi trường. Dữ liệu cần thiết để làm điều này không có sẵn cho đến gần đây”.

Một thách thức trong việc xác định các gen liên quan đến chế độ ăn uống là những gì mọi người ăn có tương quan với nhiều yếu tố khác, bao gồm: sức khỏe như cholesterol cao hoặc trọng lượng cơ thể và thậm chí cả tình trạng kinh tế xã hội. Trong nghiên cứu mới, họ đã áp dụng các phương pháp tính toán để tìm ra tác động trực tiếp của những biến thể di truyền ảnh hưởng đến chế độ ăn và tách chúng ra khỏi các tác động gián tiếp, chẳng hạn như những tác động mà gen tác động đến bệnh tiểu đường.

Nghiên cứu này dựa trên Biobank của Vương quốc Anh vì không chỉ chứa thông tin di truyền chuyên sâu mà còn có dữ liệu chi tiết về sức khỏe và kinh tế xã hội. Điều này cho phép các nhà nghiên cứu kiểm tra nhiều biến thể di truyền riêng lẻ để tìm mối liên hệ với hàng nghìn đặc điểm và sau đó loại bỏ một số biến thể gen gián tiếp có liên quan chặt chẽ hơn với những yếu tố khác, chẳng hạn như bệnh tiểu đường.

Phân tích cho thấy khoảng 300 gen liên quan trực tiếp đến việc ăn các loại thực phẩm cụ thể và gần 200 gen liên quan đến mô hình chế độ ăn uống nhóm các loại thực phẩm khác nhau lại với nhau; ví dụ, tổng lượng cá ăn vào hoặc lượng trái cây tiêu thụ.

Tiến sĩ Joanne Cole giải thích: “Nghiên cứu cho thấy chế độ ăn uống có xu hướng có nhiều tác động di truyền gián tiếp hơn, nghĩa là chúng có tương quan với nhiều yếu tố khác. Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc không nghiên cứu các mô hình ăn kiêng trong chân không, bởi vì tác động của mô hình ăn uống đối với sức khỏe con người có thể hoàn toàn qua trung gian hoặc bị nhiễu bởi các yếu tố khác”.

Trước mắt, nhóm tác giả đang nghiên cứu các gen liên quan đến chế độ ăn uống mới được xác định để hiểu rõ hơn về chức năng của chúng đồng thời làm việc để tìm hiểu thêm nhiều gen ảnh hưởng trực tiếp đến sở thích ăn uống. Và họ muốn theo đuổi một số dòng nghiên cứu tịnh tiến dựa trên những phát hiện này.

Nguồn: medicalxpress.com